No cure no pay

Hét complete overzicht van alle wettelijke betalingstermijnen (2023 update)

Wat is de wettelijke betalingstermijn van een factuur?

De wettelijke betalingstermijn van een factuur bedraagt 30 dagen als geen betalingstermijn is overeengekomen. Het is mogelijk om een kortere betaaltermijn af te spreken, maar de wet stelt grenzen aan langere betaaltermijnen.

De maximale betalingstermijn die wettelijk is toegestaan, is afhankelijk van de soort klant (debiteur) waarmee u zaken hebt gedaan. Voor grote ondernemingen gelden namelijk strengere regels dan voor kleine bedrijven (MKB/ ZZP). Voor de overheid gelden ook andere regels voor betalingstermijnen. Voor particulieren (consumenten) gelden geen wettelijke betaaltermijnen.

Hieronder zijn de verschillende wettelijke betalingstermijnen vermeld:

Wettelijke betalingstermijn bedrijf

  • Geen betalingstermijn overeengekomen: 30 dagen
  • Maximale betalingstermijn: 60 dagen
  • Maximale betalingstermijn bij wettelijke uitzondering: 60+ dagen

  

Wettelijke betalingstermijn overheid

  • Geen betalingstermijn overeengekomen: 30 dagen
  • Maximale betalingstermijn: 30 dagen
  • Maximale betalingstermijn bij wettelijke uitzondering: 60 dagen



Wettelijke betalingstermijn grote onderneming

  • Geen betalingstermijn overeengekomen: 30 dagen
  • Maximale betalingstermijn: 60 dagen
  • Maximale betalingstermijn bij wettelijke uitzondering: niet mogelijk

 

Wettelijke betalingstermijn in dagen  Bedrijf Overheid   Grote onderneming
Geen betalingstermijn overeengekomen 30  30 30
Maximale betalingstermijn 60  30 60
Maximale betalingstermijn bij wettelijke uitzondering 60+ 60  niet mogelijk



Let op:

  • De vermelde betalingstermijn begint te lopen na ontvangst van de factuur, dus niet vanaf de factuurdatum.

  • 'Niet mogelijk' betekent dat het niet is toegestaan om een beroep te doen op een wettelijke uitzonderingssituatie voor een langere betalingstermijn. Een langere betaaltermijn is dan nietig (ongeldig).

  • De wettelijke betalingstermijnen voor bedrijven en de overheid gelden per 16 maart 2013.

  • De wettelijke betalingstermijn voor zogenaamde grote ondernemingen die zaken doen met het MKB of ZZP-ers geldt per 1 juli 2017. Let op het overgangsrecht tot 1 juli 2018. Voor de nieuwste wetswijziging per 1 juli 2022 klik hier

  • In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht bestaat er géén wettelijke betalingstermijn van veertien (14) dagen.

  • Bovenstaand overzicht vermeldt alleen de hoofdlijnen. Lees daarom ook de toelichting die past bij uw soort klant/debiteur (zie de infographic en toelichting hieronder).

 

Hoe lang is de wettelijke betalingstermijnen voor MKB/ZZP?

Per 1 juli 2018 worden kleine ondernemers, zoals ZZP-ers en MKB-bedrijven, nóg beter beschermd tegen onredelijk lange betalingstermijnen van grote ondernemingen. Vanaf deze datum verloopt namelijk het overgangsrecht van de Wet tegengaan van onredelijk lange betaaltermijnen (ook wel de 'wet betalingstermijnen' of 'wet late betalingen' genoemd).

Hoewel deze wet al geldt per 1 juli 2017 voor betalingstermijnen in nieuwe contracten, gaf deze wet grote ondernemingen één jaar de tijd om langere betalingstermijnen in bestaande contracten te verkorten tot maximaal 60 dagen. Grote ondernemingen die dit het afgelopen jaar hebben nagelaten, zien zich er per 1 juli 2018 mee geconfronteerd dat een betalingsafspraak van meer dan 60 dagen nietig is. Dit betekent dat de langere betalingstermijn ongeldig is en dat in plaats daarvan de wettelijke betalingstermijn van 30 dagen geldt. Een langere betalingstermijn wordt dus niet geconverteerd in een betalingstermijn van 60 dagen.

Consequentie hiervan is dat kleine ondernemingen dergelijke ongeldige afspraken voor niet-geschreven kunnen houden en aanspraak kunnen maken op de verschuldigde wettelijke handelsrente en incassokosten vanaf 30 dagen na ontvangst van hun factuur.

Gezien de complexiteit van de wettelijke regels voor betalingstermijnen en het toepasselijke overgangsrecht, is een infographic ontwikkeld waarin eenvoudig kan worden nagegaan hoe lang de wettelijke betalingstermijn is per 1 juli 2018. De infographic is opgesteld vanuit het perspectief van een MKB-ondernemer of ZZP-er en is actueel per 1 juli 2018. Aangezien de wetgeving sindsdien niet is gewijzigd, kan de infographic ook worden gevolgd in 2023.

Kies uw soort klant en volg het betreffende stroomdiagram totdat u bij de toepasselijke betalingstermijn uitkomt.

wettelijke-betalingstermijnen

Deze infographic overnemen?

Door onderstaande HTML-code te kopiëren en te plakken kunt u deze infographic overnemen op uw website of blog. Overname is toegestaan mits onder bronvermelding zoals hieronder vermeld.



Toelichting wettelijke betalingstermijnen

De verschillende soorten wettelijke betalingstermijnen worden hieronder nader toegelicht.

Kies de betalingstermijn die van toepassing is op uw klant:

1. Wettelijke betalingstermijn voor bedrijven

2. Wettelijke betalingstermijn voor grote ondernemingen

3. Wettelijke betalingstermijn voor de overheid

 

Voor 16:00 uur incasso ingediend, dezelfde werkdag actie (!)
incasso indienen


1. Wettelijke betalingstermijn voor bedrijven

wettelijke betalingstermijn bedrijfDe wettelijke betalingstermijn voor bedrijven is geregeld in artikel 6:119a van het Burgerlijk Wetboek (BW)

Dit wetsartikel geeft zowel regels voor de situatie waarin géén betalingstermijn is overeengekomen als regels voor de maximaal toegestane betalingstermijnen die bedrijven onderling mogen afspreken bij handelsovereenkomsten.

Let op:

De wettelijke betalingstermijnen gelden dus alleen voor zogenaamde handelsovereenkomsten.

Wat is een handelsovereenkomst?

Artikel 6:119a lid 1 BW omschrijft de handelsovereenkomst als:

'de overeenkomst om baat die een of meer van de partijen verplicht iets te geven of te doen en die tot stand is gekomen tussen een of meer natuurlijke personen die handelen in de uitoefening van een beroep of bedrijf of rechtspersonen'

(tekst wetsartikel actueel per 2023)

Of in begrijpelijker Nederlands:

Een handelsovereenkomst is een overeenkomst tussen zakelijke partijen tegen betaling (of een andere tegenprestatie).

Omdat de meeste overeenkomsten tussen bedrijven onderling als handelsovereenkomsten kwalificeren, wordt er hierna vanuit gegaan dat er sprake is van een handelsovereenkomst.
 

Wat is de betalingstermijn voor een factuur aan een bedrijf als géén betalingstermijn is overeengekomen?

De hoofdregel is dat een factuur aan een bedrijf moet worden betaald binnen 30 dagen na ontvangst van de factuur als geen uiterste dag van betaling is overeengekomen. Dit is geregeld in artikel 6:119a lid 2 sub a BW.

Verder geeft dit wetsartikel een regeling voor de situatie waarin de datum van de ontvangst van de factuur niet vaststaat. In dat geval moet de factuur worden voldaan binnen 30 dagen na de dag waarop de prestatie is ontvangen door de schuldenaar. Dit geldt ook als de factuur is ontvangen voordat de prestatie is verricht. Dit is geregeld in artikel 6:119a lid 2 sub b BW.

Artikel 6:119a lid 2 BW omschrijft het als volgt:

'2. Indien geen uiterste dag van betaling is overeengekomen, is de wettelijke rente van rechtswege verschuldigd:

  1. vanaf 30 dagen na de aanvang van de dag, volgende op die waarop de schuldenaar de factuur heeft ontvangen, of

  2. indien de datum van ontvangst van de factuur niet vaststaat, of indien de schuldenaar de factuur ontvangt voordat hij de prestatie heeft ontvangen, vanaf 30 dagen na de aanvang van de dag, volgende op die waarop de prestatie is ontvangen, of

  3. indien de schuldenaar een termijn heeft bedongen waarbinnen hij de ontvangen prestatie kan aanvaarden dan wel kan beoordelen of deze aan de overeenkomst beantwoordt, en indien hij de factuur ontvangt voordat hij de prestatie heeft aanvaard of beoordeeld, vanaf 30 dagen na de aanvang van de dag, volgende op die waarop de schuldenaar de prestatie heeft aanvaard of beoordeeld, dan wel, indien hij zich niet over goedkeuring of aanvaarding uitspreekt, vanaf 30 dagen na de aanvang van de dag volgende op die waarop de termijn verstrijkt.'


(tekst wetsartikel actueel per 2023)


Wat is de maximale betalingstermijn voor facturen die bedrijven onderling mogen afspreken?

Bedrijven mogen onderling (business to business) een betalingstermijn afspreken van maximaal 60 dagen.

Dit is de hoofdregel, want een langere betalingstermijn is bij wijze van uitzondering mogelijk als dit in de overeenkomst wordt opgenomen en deze langere betaaltermijn niet kennelijk onbillijk is voor de schuldeiser.

Artikel 6:119a lid 5 BW omschrijft het als volgt:

'5. Partijen kunnen een uiterste dag van betaling overeenkomen van ten hoogste 60 dagen, tenzij zij uitdrukkelijk een langere termijn van betaling in de overeenkomst opnemen en deze termijn niet kennelijk onbillijk is jegens de schuldeiser, mede gelet op:

  1. de vraag of de schuldenaar objectieve redenen heeft om af te wijken van de 60 dagen termijn;

  2. de aard van de prestatie; en

  3. elke aanmerkelijke afwijking van goede handelspraktijken.'


(tekst wetsartikel actueel per 2023) 


Wanneer mag een betalingstermijn langer zijn dan 60 dagen bij bedrijven?

Een betalingstermijn voor een factuur aan een bedrijf mag alleen langer zijn dan 60 dagen als wordt voldaan aan de voorwaarden uit het bovenvermelde wetsartikel.

Hieronder worden deze voorwaarden toegelicht:

1. Een langere betalingstermijn dient uitdrukkelijk te worden overeenkomen bij overeenkomst (niet bij algemene voorwaarden)

De eerste voorwaarde is dat de langere betalingstermijn uitdrukkelijk moet zijn overeengekomen bij overeenkomst. De langere betalingstermijn dient dus expliciet in het contract dient te worden vermeld.

In algemene voorwaarden of standaardcontracten opgenomen afwijkingen ten nadele van de schuldeiser zijn dus niet geldig (Memorie van Antwoord, TK 2012-2013, 33.171, nr. C, p. 3).

Een betalingstermijn van ten hoogste 60 dagen kan wél worden bedongen in algemene (inkoop)voorwaarden. Een langere betalingstermijn kan echter niet worden weggestopt in algemene voorwaarden.


2. De betalingstermijn mag niet kennelijk onbillijk zijn jegens de schuldeiser

De tweede voorwaarde is dat een betalingstermijn niet kennelijk onbillijk mag zijn tegenover de schuldeiser. Hierbij spelen de bovenvermelde onder sub. a tot en met sub c. vermelde omstandigheden een rol.

Hieronder worden 3 voorbeelden genoemd waarin een langere betalingstermijn dan 60 dagen mogelijk is (Memorie van Toelichting, TK 2011-2012, 33.171, nr. 3, p. 11):

  1. Levering in consignatie: hierbij wordt de leverancier pas betaald nadat de afnemer het geleverde zelf heeft verkocht. Een langere betalingstermijn kan dan gerechtvaardigd zijn.

  2. Startende onderneming: er kan een langere betalingstermijn worden afgesproken als de ene partij een startende onderneming is aan wie een langere betalingstermijn wordt gegund in het kader van de opbouw van de handelsrelatie tussen beide partijen.

  3. Tijdelijke liquiditeitsproblemen: wanneer een vaste handelsrelatie tijdelijk in liquiditeitsproblemen verkeert kan een ruimere betalingstermijn worden afgesproken om wat meer financiële ruimte te geven


Bewijslast bestaan uitzonderingssituatie voor langere betalingstermijn rust op debiteur

Het is de vraag wie moet bewijzen dat er sprake is van een uitzonderingssituatie die een langere betalingstermijn rechtvaardigt.

Deze bewijslast rust op de schuldenaar (debiteur).

De schuldeiser (crediteur) hoeft slechts aannemelijk te maken dat de langere betalingstermijn in de overeenkomst onredelijk is ten opzichte van hem. De schuldeiser kan hiertoe bijvoorbeeld stellen dat de schuldenaar geen objectieve redenen heeft om te mogen afwijken van de standaard betalingstermijn. Of dat de langere betaaltermijn aanmerkelijk afwijkt van de gebruikelijke betalingstermijn in de branche.

Het is vervolgens aan de schuldenaar om te bewijzen dat er een rechtvaardiging bestaat voor de ruimere betalingstermijn. Een bedrijf zal als schuldenaar dus moeten bewijzen dat het objectieve redenen heeft om af te wijken van de betalingstermijn van 60 dagen, of dat de aard van de prestatie dit rechtvaardigt of dit niet aanmerkelijk afwijkt van goede handelspraktijken (Memorie van Antwoord, TK 2012-2013, 33.171, nr. C, p. 4).


Betalingsregeling nog steeds mogelijk ondanks wettelijke betalingstermijn

De bovenvermelde wetgeving doet geen afbreuk aan de contractsvrijheid van partijen om een betalingsregeling af te spreken.

Als betaling in termijnen is overeengekomen, is in geval van niet-tijdige betaling rente en invorderingskosten verschuldigd over de achterstallige bedragen (Memorie van Toelichting, TK 2011-2012, 33.171, nr. 3, p. 3).

Overgangsrecht voor wettelijke betalingstermijnen voor bedrijven: eerbiedigende werking voor oudere overeenkomsten vóór 16 maart 2013

De bovenvermelde regels voor wettelijke betalingstermijnen voor bedrijven gelden alleen voor overeenkomsten die zijn gesloten vanaf 16 maart 2013. Op deze datum is namelijk de Wet tot implementatie van de richtlijn bestrijding van betalingsachterstand bij handelstransacties in werking getreden.

Op overeenkomsten die zijn gesloten vóór 16 maart 2013 is de nieuwe wet niet van toepassing. Het overgangsrecht gaat namelijk uit van zogenaamde eerbiedigende werking. Dit betekent dat de nieuwe wet de oude situatie eerbiedigt. Hierdoor blijft voor de oude situatie de oude wetgeving permanent gelden.

Dit is geregeld in artikel 183a van de Overgangswet nieuw Burgerlijk Wetboek

Dit wetsartikel luidt als volgt:

'De artikelen 96 lid 4, 119a leden 4 en 5 en 119b van Boek 6 zijn niet van toepassing op overeenkomsten die vóór het tijdstip van het in werking treden van deze bepalingen zijn gesloten.

(tekst wetsartikel actueel per 2023)

Voor 16:00 uur incasso ingediend, dezelfde werkdag actie (!)
incasso indienen

2. Wettelijke betalingstermijn voor grote ondernemingen

wettelijke betalingstermijn grote ondernemingVoor grote ondernemingen gelden per 1 juli 2017 striktere regels wanneer zij zaken doen met kleine bedrijven.

Deze recente wetswijziging is het gevolg van de Wet tegengaan van onredelijk lange betaaltermijnen (ook wel de 'wet betalingstermijnen' of 'wet late betalingen' genoemd).

Deze wet zorgt ervoor dat grote ondernemingen geen langere betalingstermijn dan 60 dagen kunnen overeenkomen wanneer zij in de rol van afnemer in een handelsrelatie zaken doen met het MKB (midden- en kleinbedrijf) en zelfstandige ondernemers (eenmanszaken of ZZP-ers) als leverancier of dienstverlener.

De wet realiseert dit door te bepalen dat grote ondernemingen geen beroep kunnen doen op de bovenvermelde uitzonderingssituaties uit artikel 6:119a lid 5 BW. De mogelijkheid om aan te tonen dat een langere betalingstermijn niet kennelijk onbillijk is, geldt dus niet in deze situatie.

Wat betekent dit?

Grote ondernemingen mogen een betalingstermijn van maximaal 60 dagen afspreken wanneer zij zaken doen met het MKB. Een langere betalingstermijn is nietig (ongeldig). Bij nietigheid wordt de langere betalingstermijn van rechtswege (automatisch) omgezet in de wettelijke betalingstermijn van 30 dagen.

Onder het MKB worden bedrijven verstaan waarvan de waarde van de activa niet meer bedraagt dan €20.000.000, de netto-jaaromzet lager is dan € 40.000.000 en waar niet meer dan 250 werknemers werken.

Artikel 6:119a lid 6 BW omschrijft het als volgt:

'In afwijking van lid 5 kunnen partijen geen uiterste dag van betaling overeenkomen van meer dan zestig dagen indien de schuldenaar een rechtspersoon is die op twee opeenvolgende balansdata, zonder onderbreking nadien op twee opeenvolgende balansdata, niet heeft voldaan aan ten minste twee van de vereisten, bedoeld in artikel 397, leden 1 en 2 van Boek 2, en de schuldeiser een natuurlijk persoon is die handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf of een rechtspersoon, die gedurende die periode aan ten minste twee van die vereisten heeft voldaan. Een beding in een overeenkomst in strijd met de vorige zin is nietig.'

(tekst wetsartikel actueel per 2023)

Let op:

Deze wet geldt dus niet tussen twee 'grote ondernemingen' of tussen twee MKB-bedrijven onderling. Ook geldt de wet niet als een grote onderneming levert aan het MKB. De wet beschermt immers enkel het MKB-bedrijf als leverancier van een grote onderneming.


Overgangsrecht voor betalingstermijnen voor grote ondernemingen: uitgestelde werking voor oudere overeenkomsten tot 1 juli 2018

De Wet tegengaan van onredelijk lange betaaltermijnen geldt voor overeenkomsten die zijn gesloten vanaf 1 juli 2017. Voor oudere overeenkomsten geldt de wet pas 1 jaar later, dus per 1 juli 2018.

Er is dus sprake van uitgestelde werking van de bovenvermelde wet ten aanzien van oudere overeenkomsten. Dit is geregeld in artikel 183b van de Overgangswet nieuw Burgerlijk Wetboek

Dit wetsartikel luidt als volgt:

'Artikel 119a, lid 6, van Boek 6, zoals gewijzigd door de wet van 18 april 2017 tot wijziging van Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek in verband met het tegengaan van onredelijk lange betaaltermijnen (Stb. 170), wordt één jaar na het tijdstip van het in werking treden van die wet van toepassing op overeenkomsten die op dat tijdstip bestaan. In afwijking van artikel 79 geldt de nietigheid van een beding in de overeenkomst, na het verstrijken van het in de vorige zin bedoelde tijdvak; deze nietigheid heeft evenwel geen werking over het tijdvak voordat dat lid van toepassing is geworden, tenzij het beding toen reeds nietig was.' 

(tekst wetsartikel actueel per 2023)

In de Memorie van Toelichting van deze wet wordt dit als volgt toegelicht:

'Uitgangspunt is derhalve dat het voorgestelde lid 6 van artikel 6:119a BW eerbiedigende werking heeft, en dat de geïntroduceerde bepaling niet van toepassing is op overeenkomsten die vóór het in werking treden van die bepaling zijn gesloten.

Om te voorkomen dat grote contractspartijen tegenover middelgrote of kleine contractspartijen vanwege langlopende contracten of sluiproutes nog lange tijd betaaltermijnen van meer dan 60 dagen hanteren, wordt in dit artikel echter een maximumtermijn gegeven van één jaar. Partijen bij bestaande overeenkomsten waarin een betaal-termijn is opgenomen van langer dan 60 dagen, hebben vanaf de datum van inwerkingtreding derhalve een jaar lang de tijd om die termijn te verkorten tot maximaal 60 dagen. Als na één jaar de overeenkomst nog niet is aangepast aan de wettelijke regeling, is de betaaltermijn van meer dan 60 dagen vanaf dat moment nietig. In dat geval komt, zoals hierboven is toegelicht, de reguliere betaaltermijn van 30 dagen te gelden.

De nietigheid werkt vanwege de rechtszekerheid terug tot het moment van het inwerkingtreden van de wet.'

Langere betalingstermijnen dan 60 dagen in oudere overeenkomsten worden dus omgezet in een betalingstermijn van 30 dagen en wel per 1 juli 2018.

Grote ondernemingen moeten langere betalingstermijn dan 60 dagen aanpassen per 1 juli 2018

Grote ondernemingen die langere betalingstermijnen zijn overeengekomen met een kleine leverancier of dienstverlener zullen die contracten binnen één jaar na inwerkingtreding van de bovenvermelde wet moeten aanpassen, dus uiterlijk per 1 juli 2018.

Doet een grote onderneming dit niet, dan geldt automatisch de wettelijke betalingstermijn van 30 dagen.

Let op:

Een langere betalingstermijn dan 60 dagen wordt dus niet geconverteerd in een betalingstermijn van 60 dagen.

Ter voorkoming van misbruik van de wet maakt het daarbij niet uit of een kleine leverancier vrijwillig met een langere betalingstermijn instemt. Het betreft immers een verboden afspraak die nietigheid met zich meebrengt.

Consequenties bij overtreding van deze wet voor financiële cijfers en accountantscontrole 

Grote ondernemingen die in strijd met deze wet toch een langere betalingstermijn bedingen of hanteren dienen rekening te houden met verschillende consequenties.

Naast de algemene consequenties bij te late betaling, zoals de verschuldigdheid van rente en incassokosten (waarover later meer), dient een grote onderneming ook rekening te houden met de consequenties voor haar financiële cijfers.

Het slechte betalingsgedrag kan namelijk doorwerken in de financiële cijfers van een onderneming. Bij structureel te late betaling moet immers een voorziening op de balans worden geplaatst voor na te vorderen wettelijke handelsrente en wel voor de duur van de verjaringstermijn van 5 jaar.

Aangezien grote ondernemingen publicatieplichtig zijn, wordt het slechte betalingsgedrag door publicatie van de jaarcijfers ook zichtbaar voor de buitenwereld. Zouden dergelijke financiële verplichtingen niet uit de boeken van de onderneming in kwestie blijken, dan dient er bovendien rekening mee te worden gehouden dat een accountantsverklaring mogelijk niet wordt verleend, aldus de bovenvermelde Memorie van Toelichting. Voor de accountant van een grote onderneming is er dus meer oplettendheid geboden per 1 juli 2018.

Actueel nieuws over betalingstermijnen voor grote ondernemingen

Hieronder zijn de meest recente nieuwsberichten vermeld over betalingstermijnen voor grote ondernemingen.


12-05-2022

Verkorting betalingstermijn voor grote ondernemingen per 1 juli 2022

De wetswijziging tot verkorting van de wettelijke betalingstermijn voor grote ondernemingen die zaken doen met het MKB gaat in per 1 juli 2022. Dit blijkt uit het Besluit d.d. 03-05-2022 (tot vaststelling van het tijdstip van inwerkingtreding van de Wet van 30 maart 2022 tot wijziging van Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek in verband met het verkorten van de wettelijke betaaltermijn tot 30 dagen (Stb. 2022, 146).

Voor de definitieve tekst van de wetswijziging zie het Staatsblad d.d. 30-03-2022

Op grond van het overgangsrecht gelden de nieuwe regels na ommekomst van 1 jaar ook voor overeenkomsten die ten tijde van deze wetswijziging al bestaan. Het overgangsrecht wijkt hiermee af van het overgangsrecht voor de eerdere wetswijziging per 16-03-2013 (zie hiervoor). 


16-03-2022

Tweede Kamer stemt in met wetsvoorstel voor verkorting betaaltermijn grootbedrijf 

De Tweede Kamer heeft ingestemd met het wetsvoorstel tot verkorting van de maximale betaaltermijn van het grootbedrijf aan het MKB tot 30 dagen. Voor meer informatie zie het persbericht


16-03-2021

Kabinet verkort betaaltermijn grootbedrijf aan MKB naar 30 dagen

De maximale wettelijke betaaltermijn van het grootbedrijf aan het midden- en klein bedrijf (MKB) wordt verkort naar 30 dagen. Hiermee wordt de huidige toegestane betaaltermijn gehalveerd en gelijkgesteld aan die van de overheid. Dit staat in het wetsvoorstel dat staatssecretaris Mona Keijzer (Economische Zaken en Klimaat), mede namens minister Sander Dekker (Rechtsbescherming), vandaag naar de Tweede Kamer stuurt. Voor meer informatie zie het persbericht


26-01-2021

'Meldpunt Achterstallige Betalingen' van de Autoriteit Consument & Markt (ACM)

De ACM heeft een anoniem meldpunt geopend dat voor de duur van 1 jaar meldingen registreert van MKB-bedrijven die te laat worden betaald door grootbedrijven. Het Ministerie van Economische Zaken wil met het tijdelijke meldpunt inzicht krijgen in het betaalgedrag van grote ondernemingen richting kleinere leveranciers. De uitkomsten worden na 1 jaar geëvalueerd om te bepalen of overheidstoezicht noodzakelijk is. Een melding kan worden gemaakt via een online formulier op de website van het ACM. Voor meer informatie zie het persbericht


08-06-2020

Wetswijziging verkorting betalingstermijn naar 30 dagen in voorbereiding

Uit de bovenvermelde evaluatie is gebleken dat de betalingstermijn niet korter, maar (iets) langer is geworden. Inmiddels is een wetsvoorstel in voorbereiding om de betaaltermijn van een grootbedrijf aan het MKB te halveren. Verwacht wordt dat de consultatie van het wetsvoorstel in de herfst van 2020 zal plaatsvinden. Ook wordt onderzocht of er meer toezicht noodzakelijk is op de naleving van wettelijke betalingstermijnen. Voor meer informatie zie het nieuwsbericht d.d. 08-06-2020

24-04-2019

Mogelijke wetswijziging verkorting betalingstermijn naar 30 dagen

Van verslechterd betaalgedrag van grote ondernemingen richting hun MKB-leveranciers lijkt inderdaad sprake te zijn. De Staatssecretaris heeft daarom in april 2019 het voornemen uitgesproken om de wettelijke betalingstermijn van grote ondernemingen te verkorten naar 30 dagen. Wel wordt de bovenvermelde evaluatie van de wet afgewacht, die in de zomer van 2019 plaatsvindt. Voor meer informatie zie het nieuwsbericht d.d. 24-04-2019 (nieuwsbericht niet langer beschikbaar).


12-06-2018

Evaluatie Wet tegengaan van onredelijk lange betaaltermijnen in 2019

Een evaluatie van de bovenvermelde wet staat op de agenda voor 2019, zo blijkt uit de brief van de Staatssecretaris d.d. 12 juni 2018 met als onderwerp 'Beantwoording vragen inzake betalingstermijnen mkb-ers'. In deze brief wordt aangekondigd dat de wet mogelijk wordt aangescherpt als in de toekomst blijkt van verslechterd betaalgedrag.

Voor 16:00 uur incasso ingediend, dezelfde werkdag actie (!)
incasso indienen

3. Wettelijke betalingstermijn voor de overheid

wettelijke betalingstermijn overheidDe wettelijke betalingstermijn voor overheden is geregeld in artikel 6:119b van het Burgerlijk Wetboek (BW)

Voor overheidsinstanties gelden striktere betalingstermijnen dan voor bedrijven. De overheid heeft immers een voorbeeldfunctie.

De grootste verschillen zijn:

  • De overheid moet een factuur in beginsel binnen 30 dagen betalen (in tegenstelling tot 60 dagen bij bedrijven).

  • Voor overheden zijn de mogelijkheden om een langere betalingstermijn overeen te komen beperkter dan voor bedrijven.

  • Een langere betalingstermijn mag maximaal 60 dagen bedragen (in tegenstelling tot bedrijven waarbij geen maximum termijn geldt, tenzij sprake is van een 'grote onderneming' (zie hierboven).

 

Wat is de betalingstermijn voor een factuur aan de overheid als géén betalingstermijn is overeengekomen?

Net als bij bedrijven geldt dat de overheid een factuur binnen 30 dagen na ontvangst van de factuur moet betalen als geen uiterste dag van betaling is overeengekomen. Dit is geregeld in artikel 6:119b lid 2 sub a BW.

Verder geeft dit wetsartikel - net als bij bedrijven - een regeling voor de situatie waarin de datum van de ontvangst van de factuur niet vaststaat. In dat geval moet de factuur worden voldaan binnen 30 dagen na de dag waarop de prestatie is ontvangen door de schuldenaar. Dit geldt ook als de factuur is ontvangen voordat de prestatie is verricht. Dit is geregeld in artikel 6:119b lid 2 sub b BW.

De wettelijke regels voor overheden zijn op dit punt dus hetzelfde als de regels voor bedrijven.

Wat is de maximale betalingstermijn die mag worden afgesproken bij facturen aan de overheid?

Overheden moeten facturen uiterlijk binnen 30 dagen na ontvangst van de factuur betalen.

Ook hier geldt dat dit de hoofdregel is, want onder omstandigheden is het mogelijk om hiervan af te wijken. Afwijking van de betalingstermijn van 30 dagen is evenwel niet mogelijk ten nadele van de schuldeiser, tenzij:

  1. Partijen uitdrukkelijk een langere betalingstermijn opnemen in de overeenkomst; en

  2. De bijzondere aard of eigenschappen van de overeenkomst dit objectief rechtvaardigen; en

  3. De betalingstermijn niet langer dan 60 dagen bedraagt.



Artikel 6:119b lid 5 BW omschrijft het als volgt:

'5. Bij overeenkomst kan niet van een uiterste dag van betaling van ten hoogste 30 dagen, overeenkomstig het tweede lid, worden afgeweken, tenzij partijen uitdrukkelijk een langere termijn van betaling in de overeenkomst opnemen en de bijzondere aard of eigenschappen van de overeenkomst dit objectief rechtvaardigen. De betalingstermijn bedraagt in dat geval ten hoogste 60 dagen.'

(tekst wetsartikel actueel per 2023)


Wanneer mag de betalingstermijn voor de overheid langer zijn dan 30 dagen?

Een betalingstermijn voor een factuur aan de overheid mag alleen langer dan 30 dagen zijn als wordt voldaan aan alle voorwaarden uit het bovenvermelde wetsartikel.

De bovenvermelde voorwaarde onder sub 1 over het expliciet overeenkomen van de langere betalingstermijn in de overeenkomst (en dus niet in de algemene voorwaarden) is hierboven al toegelicht bij de betalingstermijn voor bedrijven.

De bovenvermelde voorwaarde onder sub 2 wordt hieronder toegelicht:

Lid 2 van artikel 6:119b BW bepaalt dat de bijzondere aard of eigenschappen van de overeenkomst een langere betalingstermijn objectief moet rechtvaardigen.

Hiermee wordt tot uitdrukking gebracht dat een langere betalingstermijn niet kan worden overeengekomen voor overeenkomsten die overheidsinstanties dagelijks of regelmatig sluiten. Afwijking is slechts mogelijk als het een handelstransactie betreft die de betreffende overheidsinstantie zelden aangaat.

Hieronder worden 2 voorbeelden genoemd waarin een langere betalingstermijn dan 30 dagen mogelijk is voor de overheid (Memorie van Toelichting, TK 2011-2012, 33.171, nr. 3, p. 12):

  1. De aanschaf van een bedrijfspand waarin de activiteiten van de overheidsinstantie worden gevestigd.

  2. De aanschaf van een nieuwe inventaris of computers door een openbare school. Een langere betalingstermijn kan dan objectief gerechtvaardigd zijn gelet op de hoogte van de aankoopsom, zeker wanneer de leverancier dergelijke betalingsvoorwaarden ook aan anderen verstrekt, zoals aan privéscholen.


Ook hier geldt dat de bewijslast - dat er sprake is van een uitzonderingssituatie die een ruimere betalingstermijn rechtvaardigt - op de schuldenaar (debiteur) rust. De overheidsinstantie moet dus bewijzen dat de bijzondere aard of eigenschappen van de overeenkomst een langere betalingstermijn dan 30 dagen rechtvaardigen (zie de toelichting bij bedrijven hierboven).
 

Voor welke overheidsinstanties geldt de wettelijke betalingstermijn?

De wettelijke betalingstermijn voor de overheid geldt voor alle overheidsinstanties.

Artikel 6:119b lid 1 BW omschrijft het als volgt:

'Onder overheidsinstantie wordt verstaan de Staat, een provincie, een gemeente, een waterschap of een publiekrechtelijke instelling dan wel een samenwerkingsverband van deze overheden of publiekrechtelijke instellingen als bedoeld in artikel 2 lid 2 van richtlijn nr. 2011/7 van het Europees Parlement en de Raad van 23 februari 2011 betreffende bestrijding van betalingsachterstand bij handelstransacties (PbEU L48/11).'

(tekst wetsartikel actueel per 2023)

De wettelijke betalingstermijn geldt dus onder meer voor:

  • Gemeenten
  • Provincies
  • Waterschappen
  • Regionale samenwerkingsverbanden
  • Openbare lichamen voor beroep en bedrijf
  • Openbare scholen
  • Publieke omroepen
  • Zelfstandige bestuursorganen (zie hieronder)
  • Autoriteit Consument en Markt (ACM)
  • Autoriteit Financiële Markten (AFM)
  • De Nederlandsche Bank (DNB)
  • Kadaster
  • Kamer van Koophandel (KvK)
  • Koninklijke Bibliotheek (KB)
  • Raad voor Rechtsbijstand (RvR)
  • Dienst wegverkeer (RDW)
  • Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV)

 

Overgangsrecht voor wettelijke betalingstermijnen voor de overheid: eerbiedigende werking voor oudere overeenkomsten vóór 16 maart 2013

Het overgangsrecht voor de wettelijke betalingstermijn voor de overheid is hetzelfde als voor bedrijven (zie de toelichting bij bedrijven hierboven). De bovenvermelde regels gelden dus alleen voor overeenkomsten die zijn gesloten vanaf 16 maart 2013.


Betalingstermijn overheid uit de Algemene Rijksvoorwaarden

Voor betalingstermijnen van de overheid zijn tot slot van belang de Algemene Rijksvoorwaarden voor inkoop, bestaande uit de:

  • Algemene Rijksvoorwaarden bij IT-overeenkomsten (ARBIT-2018)
  • Algemene Rijksinkoopvoorwaarden (ARIV-2018)
  • Algemene Rijksvoorwaarden voor het verstrekken van opdrachten tot het verrichten van diensten (ARVODI-2018)


De betalingstermijn op basis van deze inkoopvoorwaarden bedraagt 30 dagen na ontvangst van de factuur. Dit blijkt uit artikel 15.1 van de ARBIT-2018, artikel 13.3 van de ARIV-2018 en artikel 18 van de ARVODI-2018.

Voor 16:00 uur incasso ingediend, dezelfde werkdag actie (!)
incasso indienen

Betalingstermijn verstreken? Dit zijn de 3 consequenties!

Er zijn 3 consequenties verbonden aan het niet tijdig betalen van facturen:

1. Wettelijke handelsrente verschuldigd

Ten eerste is uw zakelijke debiteur van rechtswege (automatisch) de wettelijke handelsrente verschuldigd over de periode die de geldende betalingstermijn overschrijdt. Deze rente bedraagt momenteel 10,5% (2023).

Het is ook mogelijk dat er een contractuele rente is overeengekomen, bijvoorbeeld op grond van het contract of de betalingsvoorwaarden. In dat geval geldt de contractuele rente.

Deze vordering blijft volgens de wet 5 jaar afdwingbaar, want de wettelijke verjaringstermijn voor deze vordering bedraagt 5 jaar. Door deze ruime termijn kunnen leveranciers die vanwege de afhankelijkheidsrelatie met hun afnemer niet naar de rechter durven te stappen, in een later stadium alsnog hun recht halen, bijvoorbeeld als de handelsrelatie eindigt binnen de termijn van 5 jaar.

2. Incassokosten verschuldigd

wettelijke betalingstermijn factuurTen tweede is uw zakelijke debiteur de incassokosten verschuldigd. Artikel 6:96 lid 4 BW bepaalt immers dat deze kosten in geval van een handelsovereenkomst zonder aanmaning zijn verschuldigd:

'In geval van een handelsovereenkomst als bedoeld in artikel 119a lid 1 of artikel 119b lid 1 bestaat de vergoeding van kosten bedoeld in lid 2 onder c uit ten minste een bedrag van 40 euro. Dit bedrag is zonder aanmaning verschuldigd vanaf de dag volgende op de dag waarop de wettelijke of overeengekomen uiterste dag van betaling is verstreken. Hiervan kan niet ten nadele van de schuldeiser worden afgeweken.'

(tekst wetsartikel actueel per 2023)


3. Incasso

Ten derde kunt u tot incasso van uw vordering overgaan zodra de geldende betalingstermijn is verstreken. Op dat moment verkeert uw debiteur immers in betalingsverzuim en kunt u de betaling van uw vordering juridisch gezien afdwingen.

Lang genoeg op betaling gewacht? Dien direct uw vordering in!

Voor 16:00 uur incasso ingediend, dezelfde werkdag actie (!)
incasso indienen
Elena Parish van SPINE Architecture: "Enorm tevreden! Binnen een week heeft mijn klant alsnog zijn factuur voldaan!" Elena Parish van SPINE Architecture: "Enorm tevreden! Binnen een week heeft mijn klant alsnog zijn factuur voldaan!"

Enorm tevreden! De betalingstermijnen van mijn facturen en herinneringen waren intussen ruimschoots verstreken en mijn klant leek van de aardbodem verdwenen. Na wat online onderzoek, besloot ik e-Legal incasso advocaten in te schakelen, liever dan een 'standaard' incassobureau. Het was heel eenvoudig om online een dossier bij ze aan te maken. Daarna ging het ineens snel: ik werd dezelfde dag nog snel, vriendelijk en adequaat teruggebeld en mijn dossier is direct opgepakt. Binnen een week heeft mijn klant alsnog zijn factuur voldaan! Ik raad deze advocaten absoluut aan. Je merkt direct hun gedegen kennis van de regelgeving omtrent incasso, wat cruciale fouten voorkomt; bovendien vind ik het een prettig idee dat deze zelfde partij mij zou hebben kunnen bijstaan tijdens een evt. proces. Mocht ik onverhoopt nogmaals met een wanbetalende klant te maken krijgen, zal ik e-Legal zeker opnieuw inschakelen.

Christa van Schoten van Administratiebureau Christa: "Er wordt écht dezelfde dag actie ondernomen" Christa van Schoten van Administratiebureau Christa: "Er wordt écht dezelfde dag actie ondernomen"

Mijn ervaring is super goed. Zeker als je voor 16:00 uur het dossier indient, dan word er echt gelijk die dag ook actie ondernomen. En met het gewenste resultaat. Sterke punten: Luisteren naar je verhaal. Je als mens behandelen en niet als nummer. Vast contact persoon. En altijd op de hoogte gehouden worden wat er is gebeurt via de online portal.

Veelgestelde vragen over wettelijke betalingstermijnen

betalingstermijn ZZPWilt u meer weten over betalingstermijnen? Dan beantwoorden wij uw vragen uiteraard graag. Hieronder geven wij antwoord op veelgestelde vragen:

  1. Is het voldoende om de betalingstermijn op de factuur te vermelden?

  2. Ik heb geen betaaltermijn afgesproken. Welke betaaltermijn zet ik op mijn factuur?

  3. Ik wil een betalingstermijn van 14 dagen afspreken. Hoe kan ik dit juridisch regelen?

  4. Wat is de wettelijke betaaltermijn voor particulieren?

  5. De betalingstermijn van mijn factuur is verstreken en er is nog niet betaald. Wat kan ik het best doen?

 

 

1. Is het voldoende om de betalingstermijn op de factuur te vermelden?

Nee, in de regel is dit niet voldoende. Een betalingstermijn dient vooraf te worden overeengekomen. Afspraken maak je immers vooraf en niet achteraf. Vermeld de betalingstermijn daarom altijd in uw overeenkomst (zoals een offerte of opdracht) of in uw algemene voorwaarden.

Let hierop in het bijzonder bij particulieren, want de wettelijke betalingstermijn geldt alleen voor handelsovereenkomsten en dus niet voor consumenten. Als u vooraf geen betalingstermijn afspreekt met een particulier, is er strikt genomen een ingebrekestelling noodzakelijk voordat er sprake is van betalingsverzuim.

Natuurlijk vermeldt u de geldende betalingstermijn ook op uw factuur. Dit is immers goed gebruik en bespoedigt de betaling. U kunt het best zowel de factuurdatum als de vervaldatum op de factuur vermelden.


2. Ik heb geen betaaltermijn afgesproken. Welke betaaltermijn zet ik op mijn factuur?

Als u zaken hebt gedaan met een bedrijf en geen betalingstermijn hebt afgesproken, dient u de wettelijke betalingstermijn van 30 dagen aan te houden. Een kortere of langere betalingstermijn dient immers vooraf te worden afgesproken.


3. Ik wil een betalingstermijn van 14 dagen afspreken. Hoe kan dit juridisch regelen?

Als u duidelijke betalingsafspraken wilt maken, kunt u onze voorbeeld betalingsvoorwaarden gebruiken. U kunt deze gratis downloaden op onze pagina over betalingsvoorwaarden


4. Wat is de wettelijke betaaltermijn voor particulieren?

Er bestaat geen wettelijke betalingstermijn voor particulieren. Zie het antwoord op vraag 1 hierboven.


5. De betalingstermijn van mijn factuur is verstreken en er is nog niet betaald. Wat kan ik het best doen?

De eerste stap is het versturen van een betalingsherinnering. Wordt er dan niet betaald, dan kunt u een aanmaning versturen.

Daarna is het tijd om de factuur uit handen te geven ter incasso, maar let op:

Laat uw zaak niet verprutsen door een incassobureau (!)

Voorkom een kostbare fout en lees waarom een incassobureau inschakelen onverstandig is.

Tip:

Schakel een gespecialiseerde incasso advocaat in. Onze incasso advocaten incasseren uw vordering bovendien op basis van no cure no pay

Wij bieden landelijke dekking, dus het maakt niet uit waar uw debiteur is gevestigd. Hoewel het zwaartepunt logischerwijs in de randstad ligt, vooral in de regio Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Amsterdam, incasseren wij in heel Nederland.

Voor 16:00 uur incasso ingediend, dezelfde werkdag actie (!)
incasso indienen
Jacqueline van Kampen van Mind's Eye Media: "Beter af met een incasso advocaat dan met een incassobureau" Jacqueline van Kampen van Mind's Eye Media: "Beter af met een incasso advocaat dan met een incassobureau"

Als u een niet-betalende debiteur heeft, dan raad ik u echt E-Legal aan. Lucien heeft me ontzettend goed geadviseerd in een moeilijke zaak. Hij is kundig, professioneel en ook gewoon heel fijn om mee te communiceren. Via een online dossier kunt u uw zaak volledig volgen. Ook bent u echt beter af met een incasso advocaat dan met een incassobureau. Ik ben met deze zaak begonnen bij een incassobureau. Naast dat ik fout werd voorgelicht, hadden zij mij niet eens tot het einde kunnen helpen. Een incassoadvocaat is echt gespecialiseerd. U kunt van begin tot eind daar terecht en heeft u meer middelen tot uw beschikking om u geld te krijgen. Ik hoop natuurlijk dat het nooit meer voorkomt, maar als ik ooit nog eens een niet-betalende klant heb, dan is Lucien de eerste die ik bel.

Teun Uithol van In Balans Administratiebureau: "Wij waren bang dat wij door inschakeling van een incassobureau de klant zouden kwijtraken. Echter door de correcte manier van incasso door e-Legal is klant behouden en is relatie naar behoren voortgezet" Teun Uithol van In Balans Administratiebureau: "Wij waren bang dat wij door inschakeling van een incassobureau de klant zouden kwijtraken. Echter door de correcte manier van incasso door e-Legal is klant behouden en is relatie naar behoren voortgezet"

Inmiddels twee dossiers met succes laten behandelen door e-Legal incasso advocaten. Communicatie verloopt prima via de portal en kon wekelijks de voortgang van dossier inzien. Er worden door door e-Legal strikte afspraken gemaakt met cliënt en deze afspraken worden constant gemonitord. Er wordt contact gehouden met cliënt en dossier wordt direct bijgewerkt wanneer zich mutaties voordoen. Ons bedrijf was niet zo van het uitbesteden aan incassobureau, er wordt ten allen tijde getracht het in eerste instantie zelf op te lossen, inmiddels is gebleken dat door uitbesteding aan e-Legal, er een hoop tijd gewonnen kan worden door dit wel te doen. Het daadkrachtige optreden van e-Legal heeft er voor gezorgd dat de dossiers beiden voor 100% zijn geïncasseerd. Binnen ons bedrijf is elke klant er uiteraard één en waren wij bang dat wij door inschakeling van incassobureau de klant zouden kwijtraken. Echter door de correcte manier van incasso door e-Legal is klant behouden en is relatie weer naar behoren voortgezet. Voor ons reden om onze overige cliënten wanneer nodig ook aan te raden met e-Legal in zee te gaan wanneer nodig. Sterke punten: Correcte benadering van cliënt, maken van duidelijke afspraken, perfecte dossier communicatie via portal en correcte afhandeling na afloop.

Vincent de Vlugt van Renaissance It: "Transparante en eerlijke werkwijze, geen verborgen tarieven, uitstekende vakkennis en E-Legal zit bovenop de zaak" Vincent de Vlugt van Renaissance It: "Transparante en eerlijke werkwijze, geen verborgen tarieven, uitstekende vakkennis en E-Legal zit bovenop de zaak"

Uitstekend incasso advocatenkantoor dat wij iedereen van harte kunnen aanbevelen. Transparante en eerlijke werkwijze, geen verborgen tarieven, uitstekende vakkennis en E-Legal zit bovenop de zaak met de juiste druk naar de debiteur toe. Naast dat E-Legal ook nauw contact onderhoudt met de opdrachtgever, is er ook een meer dan uitstekende portal voorhanden waarin alle communicatie overzichtelijk wordt bijgehouden. Daarin zijn ze wat ons betreft voor op de concurrentie. Sterke punten: Naast de transparante werkwijze viel ons op dat onze contactpersoon altijd snel reageerde op vragen en deze helder beantwoordde zonder wollige juridische taal. Dat hebben wij in het verleden wel eens anders meegemaakt. Zwakke punten kunnen wij niet bedenken.

Eerst even bellen? Bel ons voor gratis incasso advies

betalingstermijnBel ons gerust als u met een wanbetaler in uw maag zit. Dan kunnen wij samen de beste aanpak van uw wanbetaler bespreken.

Bel ons op 010 - 820 028 4

  • In 1 minuut doorverbonden met een ervaren incasso advocaat
  • Samen sparren over uw incassozaak
  • Vrijblijvend juridisch advies over de beste incasso-aanpak
  • Op werkdagen van 09:00 - 17:30 uur (lokaal tarief)
  • Gratis voor ondernemers/ZZP-ers en particuliere schuldeisers

 

Of laat ons u vrijblijvend terugbellen door hieronder uw contactgegevens in te vullen.

Dan bellen wij u zodra het u uitkomt. Dit is praktisch als u contact wilt opnemen buiten onze openingstijden.

Contact opnemen voor gratis incasso advies

Ja, neem vrijblijvend contact met mij op voor gratis incasso advies.

 

Naam*:
Bedrijfsnaam:
Telefoon*:
Uw bericht*:
Velden met een * zijn verplicht


Vandaag nog actie?

Wilt u vandaag nog actie? Dien dan direct uw incasso in via onze website.

Een incasso indienen kan in 5 minuten. Uw debiteur wordt nog dezelfde werkdag tot betaling gesommeerd.

Voor 16:00 uur incasso ingediend, dezelfde werkdag actie (!)
incasso indienen

Eerste hulp bij incasso (gratis e-book)

e-book eerste hulp bij incasso

Download dit gratis e-book en voorkom dat u dezelfde fouten maakt als 75% van de ondernemers.

Ontdek wat u zelf kunt doen om uw facturen wél betaald te krijgen. Hoe? Dat verklapt mr. Lucien Ridderbroek, incasso advocaat met meer dan 10 jaar ervaring.

  • Stap-voor-stap handleiding om uw wanbetalers aan te pakken
  •  Gratis downloads: voorbeeld betalingsherinnering en aanmaning
  • Kant en klare betalingsvoorwaarden (direct te verwerken in uw offerte)
  • Inclusief geheime tips van onze incasso advocaten die écht het verschil maken
gratis e-book downloaden

Cookie-voorkeuren

Wij gebruiken onze eigen cookies en cookies van derden voor statistische en analytische doeleinden om u de beste ervaring op onze website te bieden.

Meer informatie vindt u in ons cookiebeleid

Wij respecteren uw privacy

U kunt uw cookie-voorkeuren instellen door de verschillende hieronder beschreven cookies te accepteren of te weigeren

Noodzakelijk

Noodzakelijke cookies helpen een website bruikbaarder te maken door basisfuncties zoals paginanavigatie en toegang tot beveiligde delen van de website mogelijk te maken. Zonder deze cookies kan de website niet goed functioneren.

Vereist
Voorkeuren

Met voorkeurscookies kan een website informatie onthouden die de manier verandert waarop de website zich gedraagt of eruit ziet, zoals uw voorkeurstaal of de regio waarin u zich bevindt.

Statistieken

Statistische cookies helpen website-eigenaren te begrijpen hoe bezoekers omgaan met websites door anoniem informatie te verzamelen en te rapporteren.

Marketing

Marketingcookies worden gebruikt om bezoekers op verschillende websites te volgen. Het is de bedoeling advertenties weer te geven die relevant en aantrekkelijk zijn voor de individuele gebruiker en daardoor waardevoller voor uitgevers en externe adverteerders.